Haydarpaşa Garı için yeni plan

İktidar, 2010’daki yangında büyük hasar alan ve 2013’te de kapatılan Haydarpaşa için yeni bir plan hazırlığında. Gar binasında görevli personelin inşa edilecek yeni binaya taşınması ve binanın tamamen boşaltılması planlanıyor.

İktidar 114 yıl önce inşa edilen tarihi Haydarpaşa Garı’na yönelik planlarından yıllardır vazgeçmiyor. Son olarak da tarihi gar binasında görev yapan personelin bağlı olduğu Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) 1’inci Bölge Müdürlüğü’nün inşa edilecek bir binaya taşınmasının planlandığı ve binanın tamamen boşaltılacağı ortaya çıktı. Personelin de çıkartılmasıyla binanın akıbetinin ne olacağı ise açıklanmadı. Haydarpaşa Garı planı, TCDD Teknik, Mühendislik ve Müşavirlik Anonim Şirketi’nin 2021 Yılı Faaliyet Raporu’nda anlatıldı. Raporda, TCDD Genel Müdürlüğü tarafından TCDD Teknik Şirketi’ne 3 Ağustos 2021 tarihinde bir proje hazırlatıldığı belirtildi. Projenin, Haydarpaşa Garı’nda bulunan TCDD 1’inci Bölge Müdürlüğü’ne yeni bir hizmet binası yapılması için hazırlatıldığı açıklandı. Yeni hizmet binasının nereye yapılacağı açıklanmazken projenin TCDD Genel Müdürlüğü tarafından da onaylandığı bildirildi.

ARAZİSİ İŞTAH KABARTIYOR

BirGün’den İsmail Arı’nın haberine göre, TCDD Haydarpaşa Garı yerleşkesinin arazisinin yaklaşık 1 milyon metrekare büyüklüğünde olduğu biliniyor. Sadece tarihi gar binası değil bu devasa arazi de hep iktidarın hedefinde oldu. 2004 yılında basında “Haydarpaşa Manhattan olacak” başlığı altında Haydarpaşa limanı ve çevresi için hazırlanmakta olan proje ile gar ve limanı içine alan bölgenin dünya ticaret merkezi olarak planlandığı duyuruldu. Projede 7 tane gökdelen yer alması büyük tepki çekti. Koruma Kuruluna kadar taşınan bu proje Haydarpaşa Dayanışması’nın etkin muhalefeti ve koruma kurulunun kararı ile onaylanmadı. Yıllardır zaman zaman Haydarpaşa Garı binasının otel yapılacağı da iddia ediliyor.

2010 YILINDA YANDI

28 Kasım 2010 tarihinde saat 14.30’da tarihi Haydarpaşa Garı’nın çatısında yangın çıktı. Tarihi bina iki buçuk saatte söndürülen bu yangında büyük hasar gördü. Garın çatısı ve dördüncü katı büyük hasar alırken, deniz gemilerle yapılan müdahalede de yangının deniz suyuyla söndürülmesinin binadaki zararı artırdığı iddia edildi. Yangının ardından başlatılan restorasyon ve onarım çalışmaları da yıllardır tamamlanmadı. Tarihi yapının dışına kurulan iskele, çalışmalar tamamlanamadığı için yıllardır sökülemiyor.

2013’TE KAPATILDI

1908 yılında hizmete giren Haydarpaşa Garı, tüm itirazlara rağmen Marmaray projesinin inşası kapsamında 19 Haziran 2013’te kapatılmıştır. İstasyona ait tüm tren hatları 24 Temmuz 2014’te Pendik Tren İstasyonu’na, 12 Mart 2019’da ise Söğütlüçeşme Tren İstasyonu’na ve Halkalı Tren İstasyonu’na devredildi.

KAZI ÇALIŞMALARI SÜRÜYOR

Haydarpaşa Garı’nda yaklaşık 300 dönümlük alanda 2018 yılında başlayan arkeolojik kazılar da devam ediyor. Kazılarda Helenistik döneme ait bir mezar, yeni bir çoklu mezar, bir döküm atölyesi ile peron alanı dışında Osmanlı dönemine ait bir çeşme, Bizans dönemine ait bir ayazma, 2’nci Dünya Savaşı zamanında kurulan bir sığınak bulundu.

TCDD, Haydarpaşa ve Sirkeci garlarına ait yaklaşık depo alanlarını “Ticari faaliyette kullanılmamak üzere” kiralamak amacıyla 4 Ekim 2019’de ihale düzenledi. İhale Komisyonu, sadece Hazerfen Danışmanlık Şirketi’ni davet ettiği pazarlık toplantısı ardından ihalenin 350 bin TL kira bedeli karşılığı bu şirkete verildiğini açıkladı.

İhaleyi alan şirketin sahibi 33 yaşındaki Hüseyin Avni Önder’in de bir dönem İBB’de çalıştığı ve Bilal Erdoğan’ın Okçular Vakfı’nda da genel müdürlük yaptığı ortaya çıktı.

Bu ihale kamuoyunun gündemine otururken İBB’nin 2020’de açtığı davayla Danıştay, Haydarpaşa ile Sirkeci Gar alanlarının kültür ve sanat etkinliklerinde kullanılmak üzere kiraya verilmesi ihalesini iptal etti.

17 YILDIR MÜCADELE EDİYORLAR

2005 yılında kurulan Haydarpaşa Dayanışması da Haydarpaşa Garı’nı korumak için tam 17 yıldır mücadele ediyor. Yıllardır her pazar günü gar binası önünde toplanan Haydarpaşa Dayanışması üyeleri de mücadelelerini sürdürüyor. Haydarpaşa Dayanışması’ndan Doç. Dr. Koruma Uzmanı Gül Köksal, “Haydarpaşa Dayanışması’nın da altını çizerek vurguladığı şey garın, limanın ve arka sahasının kullanım değerinin hâlâ devam ediyor olması. Haydarpaşa Garı ilk işlevini sürdürebilecek nitelikte bir yer ve halk bunu istiyor. Üstün bir kamu yararı var burada. O nedenle de bu alanı imara açma girişimleri kabul edilemez bir şey” dedi.