Türkiye yenilikçi teknoloji ve inovasyonla uzaya gidiyor
Türk Uzay Ajansı ilk görevini gerçekleştirerek, Cumhurbaşkanlığı tarafından belirlenen politikalar doğrultusunda hazırlanan Milli Uzay Programı’nı 9 Şubat 2021 tarihinde Türk kamuoyuna açıkladı. Önümüzdeki on yıl için, Türkiye’nin uzay çalışmalarının, toplumun refahı ve milli menfaatler doğrultusunda uzay ve havacılık teknolojilerinin geliştirilmesi temelinde 10 hedef belirlendi. Bunlar katma değeri ve yenilikçi teknolojik çalışmaları destekleyen, disiplinler arası faaliyetlere hizmet eden, uzay alanında kritik teknolojiler konusunda bilginin üretilmesi ve sürdürülebilir platformların ve iş modellerinin oluşturulmasına olanak tanıyan hedeflerdir.
Açıklanan milli uzay hedeflerinin, eş zamanlı ihtiyaç duyulan insan kaynağı-teknoloji geliştirme-altyapı donanımı sağlamak üzere belirlendiği görülüyor. Temel hedef, en kısa zaman dilimi içinde, saptanmış uzay sınırını geçerek öncelikle alçak yörünge, sonrasında dünyamızın uydusu ay üzerine erişim imkânına ulaşmak. Uydu üretim tecrübesinde kazanılan deneyim diğer yapay uydu sınıfında yer alan sonda ve uzay modülü üretme sürecini hızlandırmıştır. Milli Küresel Konumlama Sistemi (GPS) ve kendi uzay fırlatma lokasyonlarına sahip olma hedefleri, milli savunma sanayiinde olduğu gibi, dışa bağımlılığı azaltma stratejilerinin birer parçasıdır.
Uzaya insanlı ulaşabilecek Türk uzay aracı ve içindeki Türk astronot, uzun yıllardan beri hayali kurulan bir hedefin gerçekleşmesini de sağlayacaktır. Uzay alanında görevlendirilecek insan kaynağının eğitimlerinin, yabancı ülkelerdeki tanınmış uzay araştırma merkezlerinde gerçekleştirilmesi planlanıyor. Çok sayıda nitelikli, etkin ve yetkin uzay insan gücünün süreklilik arz edecek uzay çalışmalarında görevlendirilmesiyle, genç nesiller için yeni bir istihdam alanı da hazırlanmakta. NASA bünyesinde bu nesillere “Mars jenerasyonu” denilmesinden yola çıkılarak, Türkiye’nin “yeni uzay jenerasyonu” Ay ve diğer gök cisimleri için eğitilmeye başlanacak. TEKNOFEST yarışmalarına her yıl katılan genç neslin yenilikçi teknoloji projeleri, uzay alanında da hayali gerçeğe dönüştürmeyi sağlayacak projelerle, ülkemizin geleceğinin şekillenmesinde önemli kazanımlar olacaktır. Türk-Japon Bilim Konseyi çalışmaları, açılacak Türk-Çin ve Türk-Rus üniversiteleri, bu ülkelerle yapacağımız uzay projeleri kapsamında önemli referans merkezleri olacaktır. Uzay alanında yeni AR-GE ve inovasyon projelerinin fikrî ve sınaî mülkiyet hakları korunarak ticari kazanç vesilelerine dönüştürülmeleri de hızlanacaktır. Bunların ilk uygulanma alanı ise Ay projesi olarak görünüyor.
Sanayi alanında “devrim arabaları” ruhu olarak adlandırılan, ilk Türk arabası Devrim’in imal edilmesinde sergilenen ortak mühendislik faaliyetleri, son yıllarda sağlık ekipmanları, havacılık ve uydu endüstrisi, bilişim teknolojileri alanlarında kullanılmakta. Birçok Türk bilim insanı uluslararası alanda, (aralarında Nobel ödülü getiren de bulunmak üzere) yeni buluşlara katkı sağlayarak insanlık adına çok önemli faaliyetler gerçekleştirmekteler. Uzay alanındaki yeni teknolojiler ve inovasyon ürünleri üretiminde ilk paydaşlarla başlanan çalışmalar, hedeflenen uzay teknolojisi merkezinin kurulmasıyla yeni paydaşların katılımını da sağlayacaktır. Baykar firması tarafından üretilen ilk uçan araba Cezeri’den sonra, devrim arabalarında gösterilen mühendislik ruhu, uzay alanında da sonuca beklenenden daha kısa sürede ulaşmamızı kolaylaştıracaktır.
