Rekabet Kurumu raportörleri zincir marketlere ceza istedi

Rekabet Kurulu’nun salgın süresince görülen fiyatlama davranışlarına yönelik zincir marketlere yönelik soruşturmasında sözlü savunmalar alındı. Savunmalarda şirketler salgının yarattığı ekstra maliyetlere dikkat çekti. Rekabet Kurulu raportörleri zincir marketlere ağırlaştırılmış “kartel” cezası talebinde bulundu.

Rekabet Kurulu, salgını sürecinde, perakende gıda ve temizlik ürünleri ticareti ile iştigal eden zincir marketler ile tedarikçileri konumundaki üretici ve toptancı seviyesindeki teşebbüsler hakkında yürütülen soruşturmanın sözlü savunma toplantısı yapıldı.
Dünya Gazetesi’nden Mehmet Kaya’nın haberine göre, sözlü savunmalar öncesi Rekabet Kurulu raportörleri hazırladıkları rapora ilişkin bilgi verdi. Raportörler, bazı zincir marketlere ceza verilmesini talep etti.

Soruşturma kapsamında iddia nitelikli olan raportör açıklamasına göre, A101, BİM, Carrefoursa, Migros, Şok, Savola ve Procter & Gamble hakkında idari para cezası talep edilirken, ayrıca ilgili şirketlerin ihlallerinin “kartel” niteliği taşıdığı ve bu nedenle artırılması talep edildi. Kanuna aykırı eylemlerin 2018 yılına kadar uzandığını ileri süren raportörler, A101, BİM, Carrefoursa, Migros, Şok ve Savola bakımından ihlalin bir yıldan uzun, beş yıldan kısa sürdüğü, bu nedenle temel para cezasının, Ceza Yönetmeliğinin ilgili hükümlerince yarısı oranında artırılarak uygulanması; A101, BİM, Carrefoursa, Migros, Şok, Savola ve Procter & Gamble’ın soruşturma sonrasında dahi kartele devam ettiği ileri sürülerek para cezasında artırım istendi. Raportörler ayrıca herhangi bir hafifletici unsur görmediklerini belirttiler.

Raportörlerce, tedarikçi Savola hakkında ayrıca, Kanun’un 4. maddesini ihlal ettiği, ayrıca idari para cezası verilmesi talep edildi.

Sayılan şirketler ve soruşturmaya konu Dernek hakkında ise bulguya ulaşılamadığı belirtildi.
Raportörlerce hazırlanan rapora göre, bazı zincir marketler ile onlara ürün sağlayan tedarikçilerden 29 teşebbüs hakkında uyumlu eylem, rekabeti önleyici anlaşmayı yasaklayan Rekabet Kanunu 4. Maddesi kapsamında soruşturma açıldığı hatırlatıldı.

Raportörler, “A101, BİM, Carrefoursa, Migros ve Şok zincir mağazaların doğrudan veya ortak tedarikçiler aracılığıyla dolaylı temaslar yoluyla, satış fiyatlarının ve fiyat artışlarının koordinasyonunun sağlandığı, elde edilen belgelerde “piyasanın organize edildiği”, artırılan fiyatların “rakiplerle eş zamanlı raflara yansıtılacağı” yönünde ve benzer nitelikte pek çok ifade bulunurken, zincir marketlerin fiyat hareketlerinin de bu bulguları büyük ölçüde teyit ettiği” bilgisini verdiler. Raportörler, bu şekilde uyarılan ancak fiyat yükseltmeyen zincir marketlerin de bölgesel olarak fiyat indirimleri, tedarikçiye iade faturası kesmek gibi yöntemlerle cezalandırıldığını iddia etti. Raportörler, “Böylelikle A101, BİM, Carrefoursa, Migros ve Şok’un satışa sundukları pek çok ürünün satış fiyatlarının tespiti amacına sahip, topla-dağıt karteli niteliğindeki anlaşmalar veya uyumlu eylemler yoluyla 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesini ihlal ettikleri..” sonucunu savundu.

Raportörler ayrıca, tedarikçi nitelikli Savola ile Procter & Gamble’ın da kendi ürünleri bakımından adı geçen zincir marketler arasında satış fiyatlarına ve fiyat artışlarına yönelik olarak gerçekleşen koordinasyonun sağlanmasına yönelik rol oynadığı, geleceğe dönük satış fiyatları ve fiyat artış tarihleri gibi rekabete hassas bilgilerinin paylaşımına aracılık ettikleri iddiasıyla 4. Maddeye aykırı suç işlediğini ileri sürdüler.

‘Salgında maliyetler arttı’ savunması

NTV’nin haberine göre ise, savunmalarda sektör temsilcileri salgın süresince artan maliyetlere dikkat çekti. Temsilciler, bu süreçte ürünlerin sevkiyatı ve ithalatının kısıtlandığını, nakliye maliyetlerinin de ciddi oranda arttığını belirtti.

İlave istihdam, hijyen ürünlerinin alımı, ek servis araçları kullanımı ve Kovid-19 kısıtlamaları kapsamında son kullanım tarihli meyve, sebze ve tavuk gibi ürünlerin yönetim maliyeti gibi işletme giderlerinin de ek maliyetler getirdiği ifade edildi.

Dünya Gazetesi’nden Mehmet Kaya’nın haberine göre, soruşturma kapsamında iddia nitelikli olan raportör açıklamasına göre, A101, BİM, Carrefoursa, Migros, Şok, Savola ve Procter & Gamble hakkında idari para cezası talep edilirken, ayrıca ilgili şirketlerin ihlallerinin “kartel” niteliği taşıdığı ve bu nedenle artırılması talep edildi. Kanuna aykırı eylemlerin 2018 yılına kadar uzandığını ileri süren raportörler, A101, BİM, Carrefoursa, Migros, Şok ve Savola bakımından ihlalin bir yıldan uzun, beş yıldan kısa sürdüğü, bu nedenle temel para cezasının, Ceza Yönetmeliğinin ilgili hükümlerince yarısı oranında artırılarak uygulanması; A101, BİM, Carrefoursa, Migros, Şok, Savola ve Procter & Gamble’ın soruşturma sonrasında dahi kartele devam ettiği ileri sürülerek para cezasında artırım istendi. Raportörler ayrıca herhangi bir hafifletici unsur görmediklerini belirttiler.

5 zincir market için müfettiş görevlendirilmişti

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, fahiş fiyat iddiaları hakkında yaptığı bir açıklamada, “Bu beş tane zincir marketin topladığı ürünle piyasalar alt üst oluyor” ifadelerini kullanmış, ardından 5 zincir markette incelemeler başlatılmıştı.

Ticaret Bakanlığı da, 5 büyük zincir marketteki ürünlerde fahiş fiyat artışı yapılıp yapılmadığının tespiti için Ticaret Müfettişleri görevlendirildiğini açıklamıştı.