ABD Senatosu, Türkiye’ye yaptırım uygulanmasını zorunlu kılan tasarıyı kabul etti

Türkiye’ye CAATSA yaptırımlarını da içeren Savunma Bütçesi Senato’dan geçti. Temsilciler Meclisi’nden üçte iki çoğunlukla geçerek Senato’ya gelen yasa için Trump’ın veto hakkı yok. Tasarıda S-400 alan ülkelere 30 gün içerisinde yaptırım isteniyor. ABD Başkanı Trump yasa gereği 70 sayfalık CAATSA metninde listelenen 12 yaptırım kaleminden en az beşini seçmek zorunda.

ABD Senatosu, savunma bütçesine 740 milyar dolar ayıran ve Başkan Donald Trump’ın “veto edeceğini” söylediği Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) Tasarısı’nı kabul etti.

Trump’ın sosyal medya şirketlerine yasal güvence sağlayan bir düzenlemeyi içerdiği için veto edeceğini söylediği tasarıyı, Temsilciler Meclisi 11’e karşı 79 oyla onayladı.

Temsilciler Meclisi’nden üçte ikiden büyük oy çokluğuyla geçen tasarı, Senatodan da aynı çoğunlukla geçtiği için Trump’ın vetosu geçersiz kılınabilecek.

Tasarı, Rusya’nın Kuzey Akım 2 projesi sebebiyle uygulanan yaptırımların da genişletilmesini öngörüyor. Bu kapsamda projede ismi geçen teknik sertifikasyon ve sigorta şirketlerine de yaptırım uygulanabilecek.

TASARIDA TÜRKİYE DETAYI

Tasarıda, Türkiye’nin S-400’leri teslim almasının ABD Hasımlarına Yaptırım Yoluyla Mücadele Yasası (CAATSA) kapsamında Rusya ile önemli bir işlem olarak kabul edildiği ve NDAA’nın yasalaşmasından sonra 30 gün içinde Türkiye’de S-400 alımına müdahil olanlara CAATSA yaptırımlarının uygulanması talep edildi.

Tasarıda, başkanın CAATSA kapsamında belirtilen 12 maddeden en az 5’ini uygulaması, yaptırımların “ithal edilen malları” kapsamaması istendi.

Bu mallar da “doğal ya da insan eliyle yapılmış maddeler, imal edilmiş erzak ve bunlara ilişkin denetim ekipmanı” şeklinde sıralandı.

Yaptırımların kaldırılmasının şartları ise şu şekilde belirtildi:

“Başkan yaptırım uyguladıktan sonra 1 yıl içinde Kongrenin gerekli komitelerine, Türkiye’nin veya yaptırım uygulanan kişilerin artık S-400’leri veya bunların yerine herhangi bir Rus sistemini uhdesinde bulundurmadığını, Türk topraklarında Rus hükümeti veya şirketleri adına herhangi bir Rusya vatandaşının S-400’leri çalıştırmadığını teyit ettikten sonra, Türkiye’den Türk hükümetinin veya hükümet adına başka bir tarafın S-400 veya onun yerini alabilecek bir sistemi tekrar edinmek için CAATSA’nın 231. bölümünün kapsamına girecek herhangi bir faaliyete girmeyeceğine dair taahhüt aldıktan sonra yaptırımları kaldırabilir.”

Tasarının 159. bölümünde ise yasalaşmasından sonra, 15 gün içerisinde Türk şirketlerinin yerine F-35 için parça üretecek ortakların tespit edilmesi ve gerekli işlemlerin başlatılması istendi.

Savunma bütçesi tasarısında Türkiye’ye yaptırım uygulanmasını öngören bir bölüm de yer aldı.

Türkiye’ye hangi yaptırımlar uygulanabilir?

Tasarı, Türkiye’ye Rus yapımı hava savunma sistemleri S-400’lerin alımı nedeniyle yaptırım uygulanmasını zorunlu kılıyor.

Bloomberg’in aktardığına göre Kongre üyeleri, geçen haftalarda yapılan görüşmelerde Türkiye’ye S-400 alımına karşı bir hamlede bulunulmamasına karşı yaptırımları tasarıya dahil etmeye karar verdi. ABD yasaları, normal şartlarda S-400 alımı nedeniyle Türkiye’ye CAATSA (ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele) yaptırımları uygulanmasını zorunlu kılıyordu.

CAATSA yaptırımları nedir?

• Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat-ithalat bankası desteğinin kesilmesi,
• Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi,
• ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi,
• Uluslararası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi,
• Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi,
• Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da sözleşme yapılmaması,
• Döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması,
• Mali kurumlar ve bankalar arasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması,
• Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması,
• ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması,
• Yaptırım kapsamına alınan kişilere ABD’ye giriş yasağı,
• Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara benzer işlevi olan üst düzey görevlilere de yaptırım uygulanması.